W Złakowie Kościelnym znajduje się mała kolekcja budynków mieszkalnych i gospodarskich typowych dla regionu Księstwa Łowickiego. Budynki pochodzą zarówno ze Złakowa Kościelnego jak też z pobliskich wsi.
Kapliczka na rozstaju dróg
Kapliczka z figurą Jezusa Frasobliwego na miejscu krzyża, który znajdował się tu do 2014 roku. Kapliczka powstała w 2016 roku (projekt i wykonanie kapliczki Remigiusz Pilarski, Aleksandrówka, gmina Żychlin; rzeźba Robert Tomczyk, Korzeń Rządowy, gmina Łąck)
Chałupa I
Pierwotna lokalizacja: Złaków Kościelny 45.
Budynek pochodzący prawdopodobnie z 1850 roku. Jest najstarszym zachowanym budynkiem w Złakowie Kościelnym.
Chałupa zbudowana jest z niewypalanych cegieł wykonanych z mieszaniny gliny i sieczki. Cegły spajane są gliną. Pierwotnie chałupa była pomalowana na kolor niebieski. Budynek został w okresie późniejszym z trzech stron ocieplony warstwą słomy i oszalowany deskami drewnianymi. Budynek pokryty jest strzechą słomianą.
Budynek, wraz z całą zagrodą i otaczającym gruntem został zakupiony w 2009 roku. Znajdował się w bardzo złym stanie technicznym. Odbudowany w latach 2009-2010. Całkowitej rekonstrukcji wymagał dach i podłogi, a częściowej stropy (beki stropowe częściowo zachowane), kominy, ściany zewnętrzne i piec kuchenny, Zachowały się znaczne fragmenty drewnianych zdobień ścian zewnętrznych, stolarka okienna i odrzwia (skrzydła drzwi zrekonstruowano).
Strona Chałupy w Złakowie
Obora
Pierwotna lokalizacja: Złaków Kościelny 45.
Budynek pochodzący prawdopodobnie z lat 20 XX wieku.
Obora zbudowana jest z ciętego kamienia i cegły, kryta dachówka cementową. Składa się z pomieszczenia dla bydła, letniaka i częściowo zagłębionej w ziemi przybudówki.
Budynek, wraz z całą zagrodą i otaczającym gruntem został zakupiony w 2009 roku. Obora zachowana w dobrym stanie, wnętrze zostało przebudowane w okresie powojennym.
Stodoła I
Budynek pochodzący prawdopodobnie z lat 20-30 XX wieku.
Pierwotn lokalizacja: Złaków Kościelny 45.
Stodoła drewniana, na sochach, dwuklepiskowa, dwusąsiekowa, z szopkami. Budynek kryty strzechą.
Budynek, wraz z całą zagrodą i otaczającym gruntem został zakupiony w 2009 roku. Stodoła znajdowała się w bardzo złym stanie technicznym. Konstrukcja dachu została w znacznej części zrekonstruowana. Wymienione zostały także fragmenty zniszczonych ścian stodoły i szopek. Remont przeprowadzono w 2010 roku.
Chałupa II
Oryginalna lokalizacja: Płaskocin.
Budynek pochodzący z 1893 roku.
Chałupa drewniana, kryta strzechą. Został przeniesiony na obecne miejsce w roku 2011. Budynek zachował się w dobrym stanie.
Budynek, wraz z całą zagrodą i otaczającym gruntem został zakupiony w 2009 roku. Znajdował się w bardzo złym stanie technicznym. Odbudowany w latach 2009-2010. Całkowitej rekonstrukcji wymagał dach i podłogi, a częściowej stropy (beki stropowe częściowo zachowane), kominy, ściany zewnętrzne i piec kuchenny, Zachowały się znaczne fragmenty drewnianych zdobień ścian zewnętrznych, stolarka okienna i odrzwia (skrzydła drzwi zrekonstruowano).
Lamus
Oryginalna lokalizacja: Złaków Borowy.
Budynek pochodzący prawdopodobnie z końca XIX wieku.
Budynek drewniany, kryty strzechą. Został przeniesiony na obecne miejsce w 2012 roku. Był zachowany w dobrym stanie. Częściowej wymiany wymagała konstrukcja dachu.
Stodoła II
Oryginalna lokalizacja: Złaków Borowy.
Budynek pochodzący z 1852 roku.
Stodoła drewniana na sochach dwuklepiskowa, dwusąsiekowa z lamusem. Kryta strzechą.
Budynek przeniesiony na obecne miejsce w 2013 roku, remont zakończono w 2015 roku. W 1936 roku przeprowadzono prawdopodobnie remont budynku. Stodoła zachowała się w dobrym stanie. Wymiany wymagały jedynie niewielkie fragmenty ścian oraz konstrukcja dachu (sochy częściowo zachowane).
Piec chlebowy
Oryginalna lokalizacja: Złaków Borowy 78.
Budynek pochodzący prawdopodobnie z lat 30 XX wieku.
Budynek wolnostojący kamienno-ceglany. Kryty dachówką.
Budynek przeniesiony na obecne miejsce w 2013 roku. Zachowany w dobrym stanie. Palenisko pieca było zniszczone i wymagało w znacznym stopniu rekonstrukcji. Dach całkowicie zrekonstruowany (poprzednio dach miał postać betonowej wylewki).
Chałupa III
Pierwotna lokalizacja Złaków Kościelny 48
Budynek pochodzący z 1922 roku.
Chałupa drewniana, kryta blachą.
Budynek został zakupiony i rozebrany w 2014 roku. Odbudowy w latach 2014-2015.
Chałupa IV
Pierwotna lokalizacja Złaków Borowy 32
Budynek pochodzący z ok. 1910 roku.
Chałupa drewniana, kryta blachą.
Budynek został zakupiony i rozebrany w 2012 roku. Odbudowany w latach 2015-2016.
Letniak
Pierwotna lokalizacja Złaków Borowy 32
Budynek pochodzący z ok. 1900 roku.
Budynek gospodarczy murowany, kryta blachą.
Budynek został zakupiony w 2012 roku. Rozebrany w 2018 i odbudowany w latach 2020-2021.
W stodole
Z pewnością na terenie skansenu brakuje miejsca, gdzie można się spotkać bez względu na pogodę. Miejmy nadzieję, że takie miejsce w przyszłości powstanie w rozbudowanej stodole.
